Pewien brytyjski profesor psychologii postanowił sprawdzić, w których zawodach najwięcej jest ludzi o psychopatycznych cechach osobowości. Sprawdzić raczej zabawowo, a nie naukowo, gdyż wykorzystał do tego ogólnodostępną internetową ankietę, tracąc w ten sposób walor reprezentatywności próby. W każdym razie, ankieta pod nazwą "The Great British Psychopath Survey" dała autorowi takie oto rezultaty, z następującą listą najbardziej "psychopatycznych" zawodów:
1) CEO
2) Prawnik
3) Pracownik mediów (TV/radio)
4) Sprzedawca
5) Chirurg
6) Dziennikarz
7) Policjant
8) Duchowny
9) Szef kuchni
10) Urzędnik administracji
Należy zaznaczyć, że potoczne rozumienie psychopaty różni się nieco od rozumienia psychologicznego. W tym pierwszym za psychopatów uchodzą głównie osobnicy w typie Hannibala Lectera. Tymczasem psychopatą w szerszym sensie jest osoba o cechach takich jak: nadmierna pewność siebie, chłód emocjonalny, tendencja do manipulacji innymi, brak strachu, bycie czarującym, spokój w warunkach stresu, egocentryzm, beztroska. Myślę, że każdy z nas zetknął się w swoim życiu - także zawodowym - z osobami wykazującymi silne natężenie ww. cech, aczkolwiek, co trochę uspokaja, odsetek faktycznych, "klinicznych" psychopatów w populacji szacuje się na nie więcej niż 1% (wśród CEO, jak twierdzą niektórzy, 4%).
Czy jest coś, co łączy zawody z powyższej listy? Dlaczego to akurat wśród nich ponadprzeciętnie często ujawnili swą obecność osoby o cechach psychopatycznych? Być może, przynajmniej w niektórych z nich, by osiągnąć sukces, trzeba szczególnie silnie rozwiniętych cech z akapitu powyżej (np. naturalnej umiejętności manipulacji). Jak zauważa autor badania, prof. Kevin Dutton: "Każda sytuacja, gdzie mamy do czynienia ze strukturą władzy, z hierarchią, z możliwością manipulowania ludźmi czy kontrolowania ich, stwarza pole do popisu dla psychopatów".
Dodaje przy tym, że nie wszystkie psychopatyczne cechy są z gruntu złe; że czasami odrobina psychopaty w każdym z nas może być rzeczą - przynajmniej z zawodowego punktu widzenia - pożądaną. Na przykład wszędzie wtedy, gdy dzielenie włosa na czworo jest niekorzystne, kiedy potrzebna jest szybka decyzja. Albo wszędzie tam, gdzie potrzebna jest stuprocentowa determinacja w dążeniu do celu; gdzie dodatkowo cel wiąże się z jakąś nagrodą (psychopaci bardziej od pozostałych osób kierują się w swoim postępowaniu korzyściami i nagrodami).
A jakie zawody mogą pochwalić się najmniejszymi odsetkami psychopatów w swoich szeregach?
1) Opiekun (np. osób starszych czy niepełnosprawnych)
2) Pielęgniarka
3) Terapeuta
4) Rzemieślnik
5) Kosmetyczka/Stylista (Beautician/Stylist)
6) Pracownik charytatywny
7) Nauczyciel
8) Artysta kreatywny (Creative Artist)
9) Lekarz
10) Księgowy
Wspólny rys większości zawodów z tej listy to konieczność dbania o innych, w opozycji do zawodów z pierwszej listy, gdzie bardziej chodzi o wpływanie na innych. Właśnie - dbanie o innych, a wpływanie na innych, zupełnie inne filozofie. Myślę, że pracę w wielu zawodach można wykonywać, wyznając którąś z nich dwóch.
_______
fot.: Orion Pictures Corporation (C)
